گردو از مهم ترین درختان میوه است میوه گردو ارزش غذایی زیادی دارد و از اقلام مصرفی و صادراتی به شمار می رود و علاوه بر میوه چوب گردو هم به دلیل دوام و زیبایی در صنایع چوبی کاربرد زیادی دارد. در حال حاضر پروانه فری یا کرم خراط مهم ترین آفات گردو محسوب می شود و این آفات علاوه بر درخت گردو به تعداد دیگری از درختان مثمر و غیر مثمر حمله می کنند. اروپا، شمال آفریقا، خاور میانه، چین، ژاپن و کره مناطق انتشار کرم خراط گردو هستند اولین گزارش ورود ازاین آفت حدود 50 یا 60 سال پیش در کشور گزارش شده است و در اکثر مناطق کشور شیوع دارد و خشکسالی چند دهه اخیر باعث شده که شدت جمعیت این کرم خراط فوق العاده افزایش پیدا کند و خسارت بسیار سنگینی را به شاخه ها وارد کند. مهم ترین عامل طغیان این آفت خشکسالی است هچنین توجه کم باغداران به اصول تغذیه ای مناسب و آبیاری به موقع درختان از دلایل دیگر طغیان این آفت است. عدم رعایت بهداشت عمومی در باغ و آگاهی نداشن از خصوصیات زندگی این آفت و روش های کنترل آن باعث خسارت زیاد این آفت در باغ می شود.
شکل ظاهری کرم خراط گردو
حشرات بالغ پرونه فری یا کرم خراط عرض بدن آن با بال باز 5 تا 6 سانتی متر و طول آن 2 تا 3 سانتی متر به رنگ سفید با خال های سیاه که به این دلیل به آن پروانه پلنگی هم گفته می شود تخم هایی که به وسیله حشره ماده گذاشته می شود معمولا به صورت دسته ای است تعداد تخم های یک پروانه ماده به 500 تا 1000 عدد می رسد .
محل تخم گذاری کرم خراط
محل تخم گذاری لا به لای درزها، شکاف شاخه ها، تنه یا دالان های قدیمی حاصل از خسارت آفت و حتی روی خاک است. همچنین این آفت اطراف جوانه ها و دمبرگ درختان تخم گذاری می کنند. بسته به درجه حرارت منطقه بین یک تا دو هفته تخم ها به لاروهای کوچکی تبدیل می شوند این لاروها وارد شاخه های جوان شده و با تغذیه آن خسارت زدن را شروع می کنند. لاروهای ریز غالباً از دمبرگ وارد می شود و شروع به چوب خواری می کند حدود 15 ت 20 روز حداکثر در این ناحیه هستند یعنی از اواخر خرداد حداکثر تا اواسط تیر ماه در این منطقه تغذیه می کنند و بعد از آن این لاروها بیرون می آیند و به شاخه های قطورتر مهاجرت می کنند. در واقع در اواخر سن دوم، کرم خراط گردو از شاخه جوان یک ساله بیرون می آیند تا به شاخه های قطورتر بروند و با تارهای ظریفی که می اندازند شاخه ای به شاخه دیگر منتقل و مهاجرت می کنند.
لارو ها یا کرم های خراط در آخر دوره ی لاروی زرد رنگ می شود و روی بدن آن ها خال های تیره رنگی دیده می شود لارو ها ازچوب ها تغذیه کرده و با ایجاد دالان و تونل در طول ساقه پیش می روند با تغذیه ی زیاد کرم های خراط از جوانه های برگ، جوانه ها کور شده و از بین می روند. سپس به دلیل تغذیه از دم میوه یا حتی مغز میوه محصول به پای درخت می ریزد. زمانی که کرم ها درشت تر شده با نفوذ به داخل شاخه ها باعث خشک کردن آن ها و بالاخره ضعف کلی و خشکیدگی درخت می شوند. این آفت زمستان را داخل ساقه و تنه درختان میزبان به صورت لارو سپری کرده و از اوایل اردیبهشت ماه به تدریج تبدیل به شفیره می شود. مرحله شفیرگی حد واسط مرحله ی لاروی و حشره بالغ است در این فاصله لارو به پروانه تبدیل می شود شفیره کرم خراط متحرک است و قبل از خارج شدن پروانه خود را به دهانه ی خروجی دالان لاروی می رساند تا نسل آن ادامه پیدا کند و هر ساله یک نسل کامل ایجاد می کند.
روش های طبیعی مبارزه با کرم خراط
در طبیعت روش هایی برای پایین نگه داشتن آفت وجود دارد طول دوره ی سرمای فصل زمستان و میزان کاهش حرارت در شدت نابود کردن کرم خراط گردو بسیار موثر است.
مورچه ها دشمنان طبیعی تخم های این آفت هستند بیش از 90 درصد تخم های این آفت توسط مورچه شکار می شوند.
باغ هایی که در خاک های نا متعادل سبک و عاری از مواد غذایی احداث شده اند بیشترین آلودگی را خواهند داشت بنابراین تقویت باغ ها طبق توصیه کارشناسان با کود های آلی و شیمیایی ضروری است.
از اقداماتی که در کنترل آفت اهمیت دارد تقویت درخت است درختان بیشتر بخاطر خسکسالی و کم آبی در رنج هستند و برای استفاده بهینه از درختان خوب است بعد از آبیاری با بیل چکش بزنیم تا رطوبت زیر خاک حبس شود .
رعایت اصول باغبانی در احداث باغ های جدید و تهیه نهال سالم، مناسب و فاقد آلودگی در جلوگیری از ورود اولیه آفت به منطقه بسیار ضروری است.
روش های کنترل آفت
بهتر است بدانیم مبارزه با کرم خراط گردو با یک اقدام در یک زمان خاصی محدود نمی شود بلکه باید حداقل در مدت یک سال زراعی و در هر فصل روش های پیشگیری کننده و راه های مبارزه را باهم به کار برد که چند مورد از اقدامات مهم کنترل افت به شرح زیرمی باشد :
- هرس شاخه های آلوده به خصوص شاخه های خشک یکی از روش های کنترل است که توصیه می شود ولی اگر همین هرس به صورت غیر اصولی انجام شود ممکن است نتیجه عکس دهد. بنابراین بهتر است هرس روی شاخه های بسیار آلوده و خشک انجام شود و از هرس همه ی شاخه های درخت پرهیز گردد و شاخه های هرس شده باید در خارج باغ سوزانده شود زیرا این کار در بهداشت عمومی باغ بسیار موثر است.
- استفاده از مفتول های سیمی به جنس فولاد که به راحتی داخل سوراخی که آفت ایجاد کرده وارد شود تا جایی که امکان دارد داخل برده تا آفتی که داخل چوب است به وسیله این مفتول سیمی از بین برود و بهترین زمان استفاده از این مفتول سیمی زمانی است که لارو آفت داخل سوراخ است و مقدار زیادی شیره از درخت خارج می شود. خروج این شیره از سوراخ شاخه ها نشان دهنده لارو فعال است که در این زمان باید از سیم مفتول استفاده کرد که معمولا این اتفاق بیشتر اواخر زمستان می افتد.
- . مسدود کردن منافذ این دالان ها قبل از سرد شدن هوا (مهرماه) با استفاده از خمیر سمی که در بازار وجود دارد قبل از خروج کامل حشرات از درخت نقش اساسی در کنترل آفت دارد که به وسیله پمپ سوراخ هایی که روی تنه و شاخه ها هستند تزریق شود که بلافاصله بعد از تزریق خمیر سفت شده و بخار سمی آن وارد تنه درخت می شود و باعث مرگ آفت در داخل دالان می شود.
- تله های فرمونی استفاده شود به این صورت که با گذاشتن تله های فرمونی و اشباع محیط از تله ها از جنس ماده جنس نر را جذب و شکار می کنند که با کاهش جمعیت حشرات نر، زاد و ولد هم کم می شود.
- استفاده از تله های نوری که باعث می شود حشرات به سمت نور گرایش پیدا کرده و به دام بیوفتند.
کرم خراط یا پروانه فری از آفات مهم درختان مثمر و غیر مثمر است و بیشترین خسارت این آفات مرحله لاروی است لارو این آفت با تغذیه از چوب درخت و نهال گردو باعث خشک شدن شاخه ها می شود و د رنهایت منجر به کاهش کمی و کیفی محصول می گردد که می توان با مجموعه ای از روش های مختلف، این آفات را مدیریت کنیم تا بتوانیم درختان مان را حفظ کنیم.
بدون دیدگاه